Türkiye’de medya kuruluşları ile dijital platformlar arasında yaşanan ‘pazar gücü dengesizliği’ tartışmaları sürerken, Fransız medyası, sosyal medya platformu X’e yönelik hukuk savaşında adım adım ilerliyor.
Aralarında Le Monde, Le Figaro ve AFP’nin de bulunduğu bir düzine kadar medya kuruluşu, kendi içeriklerinden sosyal medya platformunun ne kadar para kazandığına dair detaylı bilgi vermesini isteyerek mahkemeye başvurdu. Fransız medyası X’e kamuoyunda bilinen adıyla ‘komşu hakkı’nı ödemesi için bastırıyor.
Önceki günkü duruşmada mahkeme, sosyal medya platformu X’i kullandığı haberlerin tıklanma sayısı, retweet, beğeni ve paylaşım bilgilerini iki ay içinde vermesini kararlaştırdı. Mahkeme ayrıca X’in bu içeriklerden Fransa’da elde ettiği gelir hakkında medyayı bilgilendirmesinin yanı sıra algoritmalarının kendisini medya içeriğini yayınlamaya nasıl yönlendirdiğini açıklaması da istendi. Kararda, gizli kalması gereken bu bilgilerin, medyanın ‘komşu haklar’ yasası kapsamında içeriklerinin yayınlanması için ödenmesi gerektiğini düşündüğü miktarın “şeffaf bir şekilde değerlendirilmesi” için gerekli olduğu belirtildi..
Fransa örnek oldu
Geçen yıl Fransız medya kuruluşları, X’in müzakere etmeyi reddetmesi üzerine dava açmıştı. 4 Mart’ta görülen davada X’i savunan avukatlar platformun bir AB direktifinden kaynaklanan komşu haklar yasasına tabi olmadığını savunmuştu. AFP’nin avukatı Julien Guinot-Delery mahkemenin önceki gün aldığı karar sonrasında artık X’in artık ‘komşu haklar’ yasasına tabi olduğunu belirterek “Bu tıkanıklık artık daha fazla devam ettirilemez” dedi. Fransa, ‘komşu hakkı’na ilişkin AB kurallarının test edildiği ilk ülke oldu. Daha önce de Google ve Facebook, web aramalarındaki içerikler için Fransız gazetelerine ödeme yapmayı kabul etmişti. Buna rağmen Google kısa bir süre önce verdiği bazı sözlere uymadığı gerekçesiyle 250 milyon euro para cezasına çarptırıldı.
