Birleşmiş Milletler’in (BM) Gazze’deki savaşın ilk aylarına ilişkin yürüttüğü bir soruşturma, 7 Ekim saldırıları ve sonrasında yaşanan çatışmalarda hem İsrail hem de Hamas’ın savaş suçu işlediği ve uluslararası hukuku ağır bir şekilde ihlal ettiği sonucuna vardı.
Birleşmiş Milletler Uluslararası Bağımsız Soruşturma Komisyonu müfettişleri ayrıca İsrail’in bazı eylemlerinin, sivil kayıpların büyüklüğü nedeniyle insanlığa karşı suç teşkil ettiğini söyledi.
İsrailli yetkilileri ve Filistinli silahlı grupları savaş suçlarından ve uluslararası hukukun diğer ağır ihlallerinden sorumlu tutan rapor, çatışmalarda her iki tarafın da uluslararası hukuku göz ardı ettiğini, cinayet ya da kasten öldürme, işkence ve cinsel şiddete baş vurduğunu ortaya koyuyor.
İsrail soruşturma sürecinde müfettişlerle işbirliği yapmadı ve bulguları reddetti.
Ülkenin Cenevre’deki BM diplomatik misyonu soruşturmacıları sistematik olarak İsrail karşıtı ayrımcılık yapmakla suçladı. Hamas henüz yorum yapmadı.
BM insan hakları örgütünün raporla ilgili açıklamasında, komisyonun bulgularına dair şu ifadelere yer verildi:
“İsrailli yetkililer tarafından yapılan açıklamaların – yaygın yıkım ve çok sayıda sivilin öldürülmesi politikasını yansıtanlar da dahil olmak üzere – kışkırtma anlamına geldiğini ve diğer ciddi uluslararası suçları oluşturabileceğini tespit etmiştir.
“Soykırıma doğrudan ve alenen teşvik, düşmanlıkların yürütülmesinde doğrudan yetkisi olmayan kişiler tarafından işlendiğinde bile uluslararası hukuk kapsamında bir suçtur.
“Ayrımcılığa, düşmanlığa veya şiddete tahrik, uluslararası insan hakları hukukunun ciddi bir ihlalidir ve uluslararası bir suç teşkil edebilir.”
O gün komisyon tarafından belirtilen savaş suçları arasında kasıtlı olarak sivillere karşı saldırı düzenlemek, cinayet veya kasıtlı öldürme, işkence, insanlık dışı veya zalimce muamele, kişisel onura hakaret ve çocuklar da dahil olmak üzere rehin almaya yer veriliyor.
Ardından İsrail’in Gazze’ye başlattığı saldırılarda 37 bine yakın kişi öldürüldü ve yoğun nüfuslu yerleşim bölgesinin büyük bir kısmı tahliye edildi ve yıkıldı.
Komisyon, incelediği bu ilk aylarda İsrail’in savaş suçlarının yanı sıra, insanlığa karşı suçlar da işlediğini tespit etti.
Bu suçlar, sivil nüfusa yönelik yaygın ve sistematik bir saldırı olarak tanımlanıyor.
İsrail’in işlediği iddia edilen savaş suçları arasında aç bırakma, keyfi gözaltı ve “on binlerce çocuğun” öldürülmesi ve sakat bırakılması yer alıyor.
200 sayfayı aşkın raporlara göre hem İsrail hem de Hamas cinsel şiddet ve işkence uyguladı ve sivillere kasıtlı olarak saldırdı.
Komisyon, bulgularının mağdurlar ve tanıklarla yapılan görüşmelere, adli tıp analiziyle doğrulanmış binlerce açık kaynak vakalara, yüzlerce başvuruya, uydu görüntülerine, adli tıp raporlarına ve medyada yer alan haberlere dayandığını söyledi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi başsavcısı Karim Khan geçen ay İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki lideri Yahya Sinvar hakkında ‘savaş suçu’ gerekçesiyle tutuklama emri çıkarılmasını istemişti.
